Chương
Mười Chín
Tôi có ý định vượt biên từ khi ở trong tù,
ra khỏi tù, ý định đó không thay đổi và trở thành một nhu cầu cần phải đi sớm
chừng nào hay chừng đó.
Trước khi đi, tôi đến thăm Đoàn Viết Hoạt, anh
được thả ra từ Chí Hòa sau tôi hai ngày. Gần 13 năm anh bị giam ở các nhà giam
tại Sài Gòn, may mắn không phải đi thụ hình tại các trại lao động cải tạo. Tôi
mến Hoạt từ khi mới gặp trong khu xà lim Sở Công An Thành Phố, trong lúc đa số
trí thức Sài Gòn bị ru ngủ trong lý luận “một nước đã bị cộng sản hóa thì không
đảo ngược lại được.”, thì Hoạt rất lạc quan, lần đầu tiên tôi nghe một người
nói với tôi rằng cộng sản tạm thời thắng lợi về quân sự, nhưng sẽ thất bại
trong chính trị và tình cảm dân tộc và con người. Trong lúc các bạn tù tiêu phí
thì giờ bằng cờ tướng, học tử vi, kể chuyện kiếm hiệp hay tưởng nhớ quá khứ huy
hoàng ăn chơi trụy lạc và ước mơ phép lạ Hoa Kỳ đến để tiêu diệt cộng sản, Hoạt
làm việc, anh chia sẻ những điều hiểu biết cho những người tù trẻ tuổi, giúp họ
nung đúc ý chí, rèn luyện phẩm cách, anh phân tích những điểm sai lầm phản tự
nhiên của thuyết Marxism để truyền niềm tin là chế độ cộng sản không thể tồn tại,
cho những người tù trẻ tuổi. Hoạt là một nhà giáo, từng du học ngoại quốc, anh
quan tâm đến việc xây dựng một ý thức mới trong lớp người mới để phục vụ cho đất
nước mai sau; tôi thấy anh thành công trong việc nhen lên một niềm tin cho các
người trẻ và nhiều bạn tù trẻ tin nơi anh.